Co oznacza dla kobiety rak endometrium (rak błony śluzowej trzonu macicy)?

Co oznacza dla kobiety rak endometrium (rak błony śluzowej trzonu macicy)?

Co oznacza dla kobiety rak endometrium (rak błony śluzowej trzonu macicy)?

Dr nauk med. Barbara Rossochacka-Rostalska

specjalista w dziedzinie ginekologii onkologicznej
specjalista w dziedzinie ginekologii i położnictwa
Ordynator Oddziału Ginekologii Onkologicznej Dolnośląskiego Centrum Onkologii we Wrocławiu
Wojewódzki Konsultant w Dziedzinie Ginekologii Onkologicznej
Członek Towarzystw Onkologicznych Krajowych i Europejskich
specjalizuje się w leczeniu operacyjnym nowotworów narządu płciowego u kobiet

PubliczneCentraOnkologii.pl: Co oznacza określenie rak endometrium?

Rak endometrium (rak błony śluzowej trzonu macicy) jest drugim po raku szyjki macicy najczęściej wykrywanym nowotworem złośliwym żeńskich narządów płciowych i szóstym najczęstszym rakiem w populacji kobiet. Największą zachorowalność na ten nowotwór odnotowuje się w Ameryce Północnej oraz Centralnej i Zachodniej części Europy, najniższe wskaźniki natomiast obserwuje się w Krajach Afryki Wschodniej i Ameryki Południowej. W 2008 r. w Polsce raka endometrium wykryto u 4820 kobiet co stanowi 7,3 % wszystkich nowotworów, natomiast liczba zgonów w wyniku tej choroby wyniosła 952.

PubliczneCentraOnkologii.pl: U jakich kobiet najczęściej występuje rak endometrium?

Szczyt zachorowalności na raka endometrium przypada na okres okołomenopauzalny, między 55 a 59 rokiem życia kobiety. Mniej niż 5% przypadków występuje u kobiet młodszych niż 40 lat . Zwiększona zachorowalność w krajach wysoko rozwiniętych związana jest z występowaniem niskiej dzietności, znaczną otyłością i cukrzycą, preferowanym siedzącym trybem życia, wczesną menarche, późną menopauzą. Otyłość przekraczająca prawidłową wagę ciała o 13-22 kg wiąże się z trzykrotnym wzrostem względnego ryzyka rozwoju  gruczolakoraka endometrium. Do ważnych czynników ryzyka należą wymienione wyżej: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia miesiączkowania, terapia zastępcza samymi estrogenami, obecność atypowego rozrostu endometrium, stosowanie tamoksifenu. Istnieją także predyspozycje genetyczne sprzyjające powstawaniu raka endometrium tj. dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością (tj. zespół Lyncha) oraz zespół Cowdena).

PubliczneCentraOnkologii.pl: Co zmniejsza ryzyko zachorowania na raka trzonu macicy?

Do czynników zmniejszających ryzyko rozwoju raka endometrium należy skuteczna walka z zespołami metabolicznymi, głównie otyłością  szczególnie w okresie pomenopauzalnym, ograniczenie dużej podaży mięsa, zastąpienie jej dietą bogatą w warzywa i owoce. Badania epidemiologiczne pokazują, że nadmierne spożycie mięsa sprzyja powstawaniu wielu nowotworów, w tym raka jelita grubego i raka endometrium. Protekcyjne działanie ma również złożona doustna hormonalna antykoncepcja. Istotnym ważnym czynnikiem ochronnym jest aktywność  fizyczna, która jak wykazały badania naukowe obniża o 30% ryzyko zachorowania. Rodność również jest uznawanym czynnikiem protekcyjnym. Każda kolejna ciąża skraca czas całkowitej życiowej ekspozycji na działanie estrogenów, zmniejszając tym samym ryzyko zachorowania na raka błony śluzowej macicy.

PubliczneCentraOnkologii.pl: Jakie są objawy raka trzonu macicy?

U 90% chorych występują nieprawidłowe  krwawienia lub plamienia z narządu płciowego. Niektóre pacjentki mogą narzekać na podbarwione krwią, niekiedy ropne upławy.  Ze względu na wczesne objawy w postaci nieprawidłowych krwawień z dróg rodnych rak endometrium w 75-80% przypadków rozpoznawany jest w I stopniu zaawansowania (zmiana ograniczona do  macicy ).

PubliczneCentraOnkologii.pl: Jakie badania należy wykonać aby wykryć ten nowotwór?

Podstawą rozpoznania raka błony śluzowej trzonu macicy jest uzyskanie materiału histopatologicznego poprzez frakcjonowane wyłyżeczkowanie lub biopsję histeroskopową.
Diagnostyka obrazowa obejmująca ultrasonografię, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, pozytonową tomografię emisyjną – PET pozwala prawidłowo zakwalifikować chorą do leczenia.

PubliczneCentraOnkologii.pl: Jak się leczy raka endometrium?

U chorej z rozpoznanym nowotworem złośliwym błony śluzowej trzonu macicy zasadniczą rolę w postępowaniu terapeutycznym odgrywa leczenie operacyjne. Dla wielu jednak chorych jest to postępowanie niewystarczające i kwalifikowane są do leczenia skojarzonego z zastosowaniem radioterapii i chemioterapii. Kwalifikacja do leczenia uzupełniającego zależny od stopnia zaawansowania choroby  oraz stopnia zróznicowania nowotworu. Należy również wspomnieć o leczeniu  hormonalnym – gestagenami w wybranych przypadkach nowotworu u kobiet w młodym wieku, mających plany prokreacyjne, które pozostawia cień nadziei na macierzyństwo, należy podkreślić że jest to leczenie stosowane w bardzo wyselekcjonowanych przypadkach.

PubliczneCentraOnkologii.pl: Jakie są rokowania w przypadku raka endometrium?

Można powiedzieć ogólnie, że rokowania są dobre z uwagi na wczesne wykrywanie tego nowotworu. Dość szybkie występowanie objawów klinicznych w postaci nieprawidłowych krwawień z narządu płciowego pozwala w ok. 75-80% przypadków na jego rozpoznanie we wczesnych etapach. Odsetek 5-letnich przeżyć w tej grupie pacjentek jest wysoki i wynosi ponad 90%. Niestety, istnieje grupa kobiet o mniej pomyślnym przebiegu choroby, które wymagają intensywnego leczenia skojarzonego. Niezbędna jest zatem znajomość czynników pozwalających na wyselekcjonowanie grup chorych cechujących się zarówno złym jak i dobrym rokowaniem.

WARTO RÓWNIEŻ PRZECZYTAĆ