prof. Jacek Fijuth – absolwent I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie (obecnie Warszawski Uniwersytet Medyczny).  W latach 1981–2003 związany naukowo i zawodowo z Centrum Onkologii-Instytutem im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Od 2004 roku do chwili obecnej Kierownik Zakładu Radioterapii Katedry Onkologii UM w Łodzi i kierownik Pionu Radioterapii w WSS im. M. Kopernika w Łodzi. Stopień doktora nauk medycznych uzyskał w 1986 roku, doktora habilitowanego w 1998 roku. Tytuł profesora nadano mu w 2007 roku. Specjalista w dziedzinie radioterapii onkologicznej. Przewodniczący Rady Naukowej Centrum Onkologii-Instytutu im. M. Skłodowskiej-Curie. Członek Komitetu Fizyki Medycznej, Radiobiologii i Diagnostyki Obrazowej Polskiej Akademii Nauk przez trzy kadencje, członek Komitetu Nauk Klinicznych Polskiej Akademii Nauk w obecnej kadencji. Konsultant Krajowy w dziedzinie radioterapii w latach 1998–2001. Konsultant wojewódzki w dziedzinie  radioterapii onkologicznej dla województwa łódzkiego od 2008 roku do chwili obecnej. Promotor 12 obronionych rozpraw doktorskich, dwóch prac magisterskich. Wieloletni wykładowca akademicki, wykładowca na kursach CMKP. Wielokrotnie członek komisji egzaminacyjnych na egzaminach państwowych z radioterapii onkologicznej i onkologii klinicznej. Sekretarz Zarządu Głównego PTO w latach 1994–1998. Członek PTO od 1982 roku, członek PTRO, członek ESTRO. Wiceprzewodniczący Zarządu Głównego PTO w kadencji 2010–2014. Autor około 100 prac opublikowanych między innymi w: Journal of Radiation Oncology, Biology and Physics, Radiotherapy & Oncology, Journal of Clinical Oncology, GUT, Lung Cancer. Autor kilkudziesięciu rozdziałów w krajowych podręcznikach z zakresu onkologii i współautor krajowych rekomendacji diagnostyczno-terapeutycznych.

 

PubliczneCentraOnkologii.pl: Czym jest akcelerator liniowy?

Akcelerator liniowy to urządzenie wykorzystywane obecnie powszechnie jako źródło promieniowania jonizującego w radioterapii (fotony, elektrony). Nowoczesne przyspieszacze liniowe zastąpiły używane wcześniej lampy rentgenowskie i bomby kobaltowe. Energia promieniowania X wytwarzanego w liniowych przyspieszaczach przewyższa kilkadziesiąt, a nawet kilkaset razy energię promieniowania X powstałego w lampie rentgenowskiej.

PubliczneCentraOnkologii.pl:  Do czego w medycynie nowotworowej jest wykorzystywany akcelerator i jak się go stosuje?

Akceleratory liniowe w onkologii wykorzystuje się w celu leczenia chorych z chorobą nowotworową, czyli radioterapii. Radioterapia to metoda miejscowego leczenia nowotworów złośliwych wykorzystująca energię promieniowania jonizującego. Jonizacja w komórkach żywych powoduje różnorodne zjawiska fizykochemiczne, które prowadzą do określonych efektów biologicznych (m. in. upośledzenia podziałów komórkowych i procesów metabolicznych, śmierć komórki).

PubliczneCentraOnkologii.pl:  Jakie rodzaje guzów nowotworowych może usuwać to urządzenie?

Radioterapia jako metoda leczenia miejscowego nowotworów, skupia się głównie na walce z nowotworami złośliwymi. Metoda ta jest stosowana w różnych lokalizacjach guza pierwotnego – w obrębie głowy( guz mózgu, rak gardła, rak języka), klatki piersiowej ( rak płuca, rak przełyku), jamy brzusznej( rak żołądka, rak jelita grubego), kończyn (mięsaki tkanek miękkich).

Radioterapia może być stosowana również w przypadkach nowotworów łagodnych, zwykle gdy umiejscowienie jest niebezpieczne dla przeprowadzenia zabiegów chirurgicznych lub przy kolejnych miejscowych nawrotach.

Oprócz zwalczania nowotworów, radioterapię wykorzystuje się obecnie również do łagodzenia bólu w zaawansowanych stadiach raka, zmniejszenia krwawienia, likwidowania dokuczliwych objawów neurologicznych spowodowanych znacznym uciskiem na rdzeń kręgowy.

Aktualnie stosuje sie nowoczesne metody radioterapii takie jak :

IMRT, IGRT, Radioterapia 4D, Radiochirurgia.

Radiochirurgia (SRS) to metoda leczenia polegająca na niszczeniu zmian patologicznych za pomocą precyzyjnie dostarczonej wysokiej dawki promieniowania jonizującego. Początkowo metoda wykorzystywana była jedynie do leczenia chorób zlokalizowanych w obrębie czaszki. Obecnie, dzięki postępowi technologicznemu, obserwowany jest dynamiczny rozwój radiochirurgii w pozaczaszkowych obszarach ciała.

Wskazania do radiochirurgii śródczaszkowej:

• przerzuty do mózgu,
• wznowy pierwotnych nowotworów mózgu po leczeniu operacyjnym i radioterapii frakcjonowanej,
• naczyniaki tętniczo-żylne (AVM) i naczyniaki jamiste,
• nerwiaki nerwu słuchowego,
• gruczolaki przysadki,
• oponiaki,
• czaszkogardlaki,
• przyzwojaki,
• neuralgia nerwu trójdzielnego oporna na inne metody leczenia,
• choroba Parkinsona i padaczka – jako alternatywa dla standardowych metod leczenia.

Wskazania do radiochirurgii pozaczaszkowej:

• rak płuca (tylko przypadki o niskim stopniu zaawansowania jako alternatywa leczenia chirurgicznego),
• guzy zlokalizowane w pobliżu kanału kręgowego,
• rak wątroby,
• rak trzustki,
• rak nerki,
• rak prostaty,
• przerzuty do płuc i wątroby,
• wznowy raka regionu głowy i szyi po wcześniejszym leczeniu promieniami (powtórne napromienianie).

PubliczneCentraOnkologii.pl:  Czy metoda ta jest w 100% bezpieczna dla pacjenta?

Leczenie musi być szczegółowo zaplanowane, aby obliczyć odpowiednią leczniczą dawkę promieniowania, jej rozkład w organizmie i zminimalizować uszkodzenia zdrowych tkanek. Planowanie leczenia odbywa się przy użyciu zaawansowanych programów komputerowych, z wykorzystaniem obrazów tomografii komputerowej lub/i rezonansu magnetycznego. Nowoczesny system planowania oparty jest o technikę trójwymiarową (3-D), pozwalająca na precyzyjne zdefiniowanie obszaru napromienianego, przestrzenny dobór wiązek promieniowania i dokładną analizę rozkładu dawki.

Promieniowanie wykorzystywane w medycynie daje się dokładnie zmierzyć, regulować i dawkować, dzięki czemu do minimum można ograniczyć działania niepożądane. Używając specjalnej aparatury, energię zawartą w promieniach kieruje się na guz lub dokładnie oznaczony fragment ciała. Takie leczenie nie boli, choć – jak każde inne – nie jest pozbawione działań niepożądanych. Jednak korzyści jest  znacznie więcej niż strat.

Pacjent po radioterapii najczęściej może się spodziewać gorszego samopoczucia, braku apetytu, uczucia wyczerpania i braku energii.

PubliczneCentraOnkologii.pl:  Urządzenie to używane jest w Zakładzie Radioterapii w Szpitalu im. M.Kopernika od 2011r. – jak, od tego czasu zmieniły się statystyki leczenia metadą radioterapii w placówce?

Zakład Teleradioterapii jest obecnie jedną z nowocześniejszych jednostek w Polsce. Od kilku lat systematycznie wprowadzane są nowe techniki radioterapii zapewniające bezpieczeństwo realizacji i odtwarzalności procedury leczenia, takie jak: IMRT (radioterapia z modulacją intensywności wiązki), IGRT (radioterapia sterowana obrazem) czy RapidArc (wielołukowa technika dynamiczna). Na każdym etapie planowania i leczenia przestrzegane są zasady bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego zgodnie z międzynarodowymi standardami.

Funkcjonujący od kilkudziesięciu lat Zakład Radioterapii, aby móc sprostać stałemu wzrostowi zachorowań na choroby nowotworowe, jako swój cel stawia dalszy rozwój ośrodka, w szczególności w zakresie: wyposażenia aparaturowego w nowoczesny sprzęt terapeutyczny i diagnostyczny oraz dalszego kształcenia kadry pracowniczej