Rak piersi – przeczytaj o chorobie
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. Stanowi około 20% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe u Polek. Występuje częściej po menopauzie. Ryzyko zachorowania wzrasta po 50 roku życia. Obserwacja częstości zachorowań w poszczególnych grupach wiekowych wykazała, że znaczący wzrost zachorowań występował w przedziale wiekowym od 50 do 69 roku życia. Stwierdzenie przyczyn raka sutka, pomimo znacznej liczby prac i analiz, jakie w świecie przeprowadzono, w dalszym ciągu nie jest dostatecznie jasne. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że nowotwór o tej samej strukturze może być wywoływany przez kilka, a nawet kilkanaście czynników rakotwórczych. Coraz częściej jednak w ryzyku zachorowania na raka piersi wskazuje się na uwarunkowania genetyczne; w Polsce około 10 % przypadków raka piersi występuje u kobiet, u których stwierdza się mutacje w obrębie genów, najczęściej w BRCA1.
Zestawienie czynników ryzyka zawiera niżej zamieszczona tabela.
Lp. | Czynniki ryzyka: |
1 | Wiek 50-69 |
2 | Rak piersi wśród członków rodziny (stopień ryzyka zależy od liczby przypadków w rodzinie i stopnia pokrewieństwa z chorą osobą) |
3 | Mutacje stwierdzone w genach BRCA 1 lub BRCA 2 |
4 | Wczesna pierwsza miesiączka przed 12 rokiem życia |
5 | Późna menopauza po 55 roku życia |
6 | Urodzenie dziecka po 35 roku życia |
7 | Bezdzietność |
8 | Poprzednie leczenie z powodu raka piersi |
9 | Leczenie z powodu innych schorzeń piersi |
Najważniejszym czynnikiem w istotny sposób wpływającym na wyniki leczenia jest wykrycie nowotworu w jak najwcześniejszym stadium rozwoju.
Metodę w znacznym stopniu umożliwiającą rozpoznanie zmian nowotworowych w utkaniu piersi stanowi mammografia.
Jej czułość jest najwyższa, szacuje się że dla kobiet po menopauzie wynosi ona 90-95%. Badania kliniczne wykazały, że w grupie kobiet w wieku 50-69 lat, które miały wykonywane badania mammograficzne co rok lub co 2 lata, nastąpiło zmniejszenie umieralności o 25-30%. American College of Preventive Medicine rekomenduje wykonywanie mammografii 2 zdjęć tej samej piersi, co 2 lata u kobiet w wieku 50-69 lat z grupy niskiego ryzyka, natomiast co rok u kobiet z grupy wysokiego ryzyka.
W populacjach, w których nie wykonuje się badań profilaktycznych występuje wysoka umieralność z powodu zaawansowanego raka piersi. Rak piersi w zależności od stadium klinicznego zaawansowania wymaga: leczenia operacyjnego (amputacja piersi), radioterapii lub leczenia systemowego (chemioterapia, hormonoterapia). Wszystkie te metody leczenia są bardzo kosztowne.
W USA oraz w krajach Unii Europejskiej uznano, że najskuteczniejszym instrumentem ograniczenia zachorowań i poprawy wyników leczenia nowotworów złośliwych są Narodowe Programy Walki z Rakiem. Programy te są finansowane ze środków budżetowych państwa, a działania w ramach tych programów oprócz Populacyjnych Badań Przesiewowych obejmują także zakup nowoczesnego sprzętu diagnostyczno-leczniczego oraz działania edukacyjne w odniesieniu do społeczeństwa i kadry medycznej.
http://profilaktykaraka.coi.waw.pl/hydra/showpage.php?pageID=19