Nowotwory jamy nosowej oraz zatok przynosowych – prof. dr hab. med. Wojciech Golusiński z zespołem, WCO

Nowotwory jamy nosowej oraz zatok przynosowych – prof. dr hab. med. Wojciech Golusiński z zespołem, WCO

Nowotwory jamy nosowej oraz zatok przynosowych – prof. dr hab. med. Wojciech Golusiński z zespołem, WCO

Nowotwory złośliwe jamy nosowej oraz zatok przynosowych stanowią 3% nowotworów regionu głowy i szyi i 0,5% wszystkich nowotworów złośliwych. Najczęstszym nowotworem w tej lokalizacji jest rak płaskonabłonkowy, zwykle o średnim lub wysokim stopniu zróżnicowania.

Etiologia:

  • Podobnie jak w przypadku innych nowotworów układu oddechowego palenie tytoniu predysponuje do rozwoju raka płaskonabłonkowego jamy nosa i zatok przynosowych. W 10% przypadków rak płaskonabłonkowy rozwija się na podłożu brodawczaka odwróconego (zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV). Innym czynnikiem ryzyka występowania nowotworów złośliwych tej okolicy jest narażenie na:
  • pył drzewny
  • nikiel i chrom
  • substancje chemiczne stosowane: w obróbce skór, przemyśle tekstylnym, obuwniczym oraz w destylarniach alkoholu izopropylowego.

Objawy:

  • Zatoki przynosowe są strukturami stanowiącymi wolną przestrzeń wypełnioną powietrzem, dlatego nowotwory tej okolicy rzadko dają objawy we wczesnym stadium zaawansowania.
  • Podstawowym i najbardziej charakterystycznym objawem jest: jednostronna niedrożność nosa często z krwistą wydzieliną,

Mniej specyficzne dolegliwości: ból twarzy, przekrwienie oraz zaczerwienienie, parestezje oraz zaburzenia czucia twarzy.

Nowotwory w tej okolicy rozrastają się przekraczając granice kostne zatok i w ten sposób mogą mieć wpływ na sąsiednie struktury oraz powodować obrzęk lub naciek w obrębie podniebienia twardego, wyrostka zębodołowego szczęki, dziąsła.

Oznakami miejscowego szerzenia się choroby są: wytrzeszcz gałki ocznej, podwójne widzenie, łzawienie, utrata zębów, szczękościsk, zaburzenia węchu.

Diagnostyka:

  • Rozpoznanie nowotworów jamy nosa i zatok przynosowych we wczesnym stadium zaawansowania – ze względu na początkowe bardzo dyskretne objawy – jest trudne.
  • Zmiany wewnątrz jamy nosa zwłaszcza jednostronne w przewodzie nosowym dolnym oraz środkowym mogą być wykryte i ocenione w warunkach ambulatoryjnych podczas rynoskopii przedniej i badania endoskopowego.

W trakcie badania należy pobrać głęboki wycinek do badania histopatologicznego.

Istotne też jest zwrócenie uwagi na symetrię twarzy, deformacje policzka, wytrzeszcz lub zapadnięcie gałki ocznej, łzawienie. Dużą rolę odgrywa badanie palpacyjne szyi w celu oceny układu chłonnego, w dalszej kolejności poszerzone o badanie USG układu chłonnego szyi.

Tomografia Komputerowa – to podstawowe badanie diagnostyczne w ocenie patologii jamy nosa i zatok przynosowych.

Leczenie:

Rozległy zabieg operacyjny z rekonstrukcją i następowa radio-lub chemioterapia jest standardem leczenia dla zaawansowanych złośliwych nowotworów jamy nosa oraz zatok przynosowych.

Podczas planowania indywidualnego leczenia należy wziąć pod uwagę:

– histologię guza

– stopień zaawansowania narządowego

– radykalność zabiegu chirurgicznego

– ogólny stan zdrowia chorego

– możliwości leczenia skojarzonego

– możliwości rekonstrukcji

– czynniki socjo-ekonomiczne

– oczekiwania chorego

Rokowanie:

  • Z racji uwarunkowań anatomicznych rak zatok obocznych nosa przebiega przez długi czas bezobjawowo i zwykle jest rozpoznawany w stopniu znacznego zaawansowania miejscowego.
  • Przeżycia 5-letnie w grupie nowotworów głowy i szyi – ok. 50%
  • Przeżycia 5-letnie w grupie nowotworów masywu szczękowo-sitowego dla T1-T2 – ok. 50%
  • Przeżycia 5-letnie w grupie nowotworów masywu szczękowo-sitowego dla stopnia zaawansowania narządowego T4 – ok. 9% -15%.

Autorzy: Prof. dr hab. med. Wojciech Golusiński z zespołem, Wielkopolskie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Poznaniu

WARTO RÓWNIEŻ PRZECZYTAĆ