Hormonoterapia – wywiad z dr n. med. Aleksandrą Grela-Wojewodą, Centrum Onkologii Instytut im. M.Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie

Hormonoterapia – wywiad z dr n. med. Aleksandrą Grela-Wojewodą, Centrum Onkologii Instytut im. M.Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie

Hormonoterapia – wywiad z dr n. med. Aleksandrą Grela-Wojewodą, Centrum Onkologii Instytut im. M.Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie

Dr n. med. Aleksandra Grela-Wojewoda – Klinika Nowotworów Układowych i Uogólnionych, Centrum Onkologii Instytut im. M.Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie

PubliczneCentraOnkologii.pl: Na czym polega hormonoterapia nowotworowa?

Dr n. med. Aleksandra Grela-Wojewoda: Hormonoterapia nowotworowa stanowi rodzaj leczenia systemowego (ogólnoustrojowego), w którym wykorzystuje się leki o działaniu hormonalnym. Jest to rodzaj leczenia, który stosowany jest w leczeniu nowotworów wywodzących się z tkanek, których proliferacja i cechy czynnościowe są kontrolowane przez hormony steroidowe i polipeptydowe.

PubliczneCentraOnkologii.pl: Przy jakich rodzajach raka hormonoterapia ma największe zastosowanie?

Dr n. med. Aleksandra Grela-Wojewoda: Hormonoterapię stosuje się przede wszystkim w leczeniu nowotworów hormonozależnych takich jak: rak piersi, rak gruczołu krokowego, rak błony śluzowej macicy, rak tarczycy. Leki hormonalne stosuje się również w nowotworach zaawansowanych jako leczenie wspomagające. W tym wskazaniu wykorzystuję się ich działanie anaboliczne (pobudzające metabolizm), przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz przeciwobrzękowe. Stosowane są również u chorych na nowotwory w celu wyrównania niedoborów hormonalnych (np. po usunięciu obu jąder u mężczyzn) jako leki substytucyjne, podawane w dawkach fizjologicznych, czyli zbliżonych do ilości endogennie wytwarzanego hormonu przez organizm chorego.

PubliczneCentraOnkologii.pl: Jaka jest rola hormonoterapii w onkologii?

Dr n. med. Aleksandra Grela-Wojewoda: Rolą hormonoterapii w onkologii jest przede wszystkim leczenie przyczynowe nowotworów hormonozależnych. Stanowi ona nieodzowny element leczenia radykalnego raka piersi oraz raka gruczołu krokowego. Poza tym hormonoterapię stosuje się w leczeniu wspomagającym, u chorych na niektóre zespoły paranowotworowe, w celu uzupełnienia niedoborów hormonów endogennych oraz jako metodę zapobiegania nawrotom i wystąpieniu raka drugiej piersi (prewencja farmakologiczna).

PubliczneCentraOnkologii.pl: Jakie są podstawowe założenia terapii hormonalnej?

Dr n. med. Aleksandra Grela-Wojewoda: Podstawowym założeniem terapii hormonalnej w leczeniu przyczynowym jest zahamowanie wzrostu tkanki nowotworowej, posiadającej receptory hormonalne. W leczeniu wspomagającym złagodzenie objawów choroby nowotworowej poprzez działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwobrzękowe oraz anaboliczne niektórych hormonów. W przypadku terapii substytucyjnej podstawowym założeniem jest wyrównanie niedoborów hormonalnych, spowodowanych niedostateczną produkcją hormonów przez organizm chorego.

PubliczneCentraOnkologii.pl: Jaki jest mechanizm działania hormonoterapii?

Dr n. med. Aleksandra Grela-Wojewoda: Hormony działają na tkanki docelowe poprzez receptory, znajdujące się w błonie komórkowej, cytoplazmie lub jądrze komórkowym. Związanie hormonu z receptorem może powodować wzrost tkanki nowotworowej. Natomiast celem hormonoterapii jest hamowanie proliferacji nowotworowej poprzez zmniejszanie biologicznego efektu oddziaływania hormonów. Leki hormonalne działają poprzez wykorzystanie różnych mechanizmów działania:

ablacyjne – farmakologiczna supresja gonad
antagonistyczne – antyestrogeny lub antyandrogeny
inhibicyjne – inhibitory aromatazy
addytywne – progestageny
Wyżej wymienione mechanizmy prowadzą do zmniejszenia wytwarzania hormonów (stosowanie farmakologicznej supresji gonad lub inhibitorów aromatazy) lub ograniczenia ich działania na komórki docelowe (stosowanie antyestrogenów i antyandrogenów).

PubliczneCentraOnkologii.pl: Czy występują jakieś objawy niepożądane?

Dr n. med. Aleksandra Grela-Wojewoda: Hormonoterapia jak każdy rodzaj leczenia ma skutki uboczne. Zazwyczaj działania niepożądane są znacznie mniej nasilone niż w przypadku stosowania chemioterapii. Najczęstsze działania niepożądane hormonoterapii: obniżenie gęstości kostnej, uderzenia gorąca, upławy/krwawienia maciczne u kobiet, impotencja i ginekomastia u mężczyzn, zaćma, zaburzenia lipidowe, powikłania zakrzepowo- zatorowe. Hormonoterapia musi być stosowana ściśle według zaleceń oraz pod kontrolą lekarza onkologa.

WARTO RÓWNIEŻ PRZECZYTAĆ